ΟΤΑΝ ΔΕΝ ΨΑΧΝΕΙΣ
Ophrys bombyliflora
Υπάρχει ένα αγριολούλουδο που δεν μπορείς να βρεις όταν το ψάχνεις. Εμφανίζεται στα πόδια σου τυχαία. Για να το δεις, καλύτερα να μην είσαι πολύ ψηλός. Καλύτερα, μάλιστα, να είσαι μικρό παιδί που κάθεται στο χώμα ή να ξαπλώσεις στο χωράφι μαζί με τα ζουζούνια και τα σύννεφα. Όσο λιγότερο φοβάσαι τα φίδια, τόσο περισσότερα λουλούδια ανακαλύπτεις στο χορτάρι.
Δεν το είπες ποτέ σε κανέναν γιατί δεν ήξερες πώς να το περιγράψεις: είδα ένα λουλούδι μικροσκοπικό, είχε και ανεμώνες εκεί γύρω, και χαμομήλια, και μπλε καμπανούλες και πασχαλιές και κίτρινα ξινά. Αυτό όμως ήταν ένας μικρός μάγος. Ένα γάντι απειροελάχιστου ξωτικού. Μια αυθάδης πατημασιά λίγο πάνω απ’ το έδαφος, ένα ειρωνικό μαβί χαμόγελο. Δεν το ένοιαζε αν θα κατέληγε σε ανθοδοχείο. Είχε πολύ παχύ ζουμί στα σωθικά του. Στιβαρό, χνουδωτό, γυαλιστερό και ανεπηρέαστο από τον άνεμο. Αύταρκες.
Το παράξενο πλάσμα λεγόταν μελισσάκι ή παπουτσάκι της αλεπούς ή δερματάκι ή ορχιδέα του αγρού, δεν έχει όμως καμία σημασία το όνομά του. Δεν μπορείς να το συναντήσεις επίτηδες, ούτε να ρωτήσεις πού ανθίζει. Πολλά χρόνια μετά την πρώτη σας συνάντηση, αναρωτιέσαι αν ποτέ υπήρξε, και αν ήταν εκείνο που με τον άκαμπτο, κολλώδη μίσχο του στήριζε τα μπουκέτα που έφτιαχνες για να χαρίσεις ή να κρατήσεις.
Όπου κι αν βρίσκεται αυτή η μυστική ορχιδέα, η φωτογραφία της υπάρχει πια στο διαδίκτυο, μαζί με το βαφτιστικό της όνομα. Μαθαίνω ότι ενδημεί στη Μεσόγειο και χρειάζεται αρσενικές μέλισσες για να γονιμοποιηθεί. Γι’ αυτό τα άνθη της μιμούνται τη μορφή των θηλυκών μελισσών και προσελκύουν τις αρσενικές, οι οποίες, προσπαθώντας να ζευγαρώσουν με τα λουλούδια, μεταφέρουν γύρη από το ένα στο άλλο. Δεν μαθαίνω με ποιον τρόπο θα την ξαναδώ. Φαίνεται όμως πως δεν ήμουν η πρώτη που την ανακάλυψα ή την φαντάστηκα. Τελικά, φύτρωνε στ’ αλήθεια.
Η αλήθεια είναι ότι την άνοιξη πηγαίνουμε βόλτες στην εξοχή και μαζεύουμε αγριολούλουδα. Οι μέλισσες και η τυχαιότητα είναι πολύ σημαντικές παράμετροι για τη ζωή των λουλουδιών. Εμείς περιπλανιόμαστε άσκοπα, συναντάμε αυτό και το άλλο, το πιο κοινό, το πιο σπάνιο. Ό,τι βρούμε μαζεύουμε.
