φωτο: Στέφανος Αλιπράντης
φωτο: Στέφανος Αλιπράντης

ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΠΕΡΙΠΛΑΝΗΣΗΣ

ΜΕΡΙΚΑ ΘΡΑΥΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗ ΖΩΗ ΤΟΥ ΕΤΙΕΝ ΜΠΕΡΝΑΡ

για τον οποίο δε γνωρίζουμε σχεδόν τίποτα. Ξέρουμε μόνο ότι κάποιος
με τ’ όνομα Ετιέν Μπερνάρ, αγνώστων λοιπών στοιχείων,
υπήρξε κάποτε και έζησε γύρω στα 1420.
Κρατούσε μια ταβέρνα, εμπορευόταν κρασί
και αν πιστέψουμε τα σκονισμένα αρχεία της Τουρ, ταξίδεψε μια και μοναδική
φορά προς κάποια γειτονική πόλη για μια ξεχασμένη υπόθεση.
Ενδεχομένως να έβλεπε οράματα, όπως η παρθένος της Ορλεάνης την ίδια εποχή,
αλλά όλα αυτά, ακόμα κι αν πράγματι συνέβησαν δεν μπορεί να ενδιαφέρουν
κανέναν.
Σε τίποτα δεν ωφελεί να ρίχνει κανείς φως στο απέραντο σκοτάδι των αιώνων
ή ν’ ακολουθεί ίχνη που δεν οδηγούν πουθενά, αφού τα πάντα,
ως και οι λέξεις ακόμα αυτού του ποιήματος,
θα σβήσουν κάτω από το πυκνό χιόνι που πέφτει αδιάκοπα.
Καλύτερα να τελειώσω εδώ. Τα υπόλοιπα είναι καθήκον του αρχαιολόγου,
όχι του ποιητή.
Μια μέρα τα σκυλιά θα ξεθάψουν τα κόκκαλά μας.

~~..~~

ΔΥΟ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΠΕΡΙΠΛΑΝΗΣΗΣ

Ι.

Περπατώ με πολύ κόπο σήμερα πάνω από σπασμένα πεζοδρόμια
και βουνά σκουπιδιών – ένα άρρωστο σκυλί κοιμάται ολομόναχο
στην άκρη του δρόμου – ένας κοκκαλιάρης ζητιάνος απλώνει
στον ήλιο το σάπιο πόδι του. Περπατώ με κόπο στους έρημους δρόμους
της Νέας Σμύρνης εκεί όπου δεν υπάρχει καμία θάλασσα.
Η προκυμαία που ονειρεύομαι δεν είναι παρά ένα άθλιο νεκροταφείο
αυτοκινήτων. Κλείνω τα μάτια και περπατώ
προσπαθώντας να φανταστώ την άλλη Σμύρνη,
εκείνη την υπέργηρη μητέρα μας, που όμως έζησε κάποτε
μια σύντομη θυελλώδη νεότητα.
Δεν θέλω να γράψω μια ελεγεία για έναν πλανήτη νεκρό,
προτιμώ να μιλήσω μόνο γι’ αυτό το βιαστικά γραμμένο σημείωμα,
που σαν από θαύμα σώθηκε από τη λήθη
και την τέφρα και τη φονική τρέλα της Ιστορίας
και μου το κληροδότησε ακέραιο η θεία μου Αικατερίνη Σαβράμη
που έσωσε, λένε, ένα άγνωστό της παιδί, πηδώντας μέσα στις φλόγες.

ΙΙ.

ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΝ ΤΗΣ ΣΥΛΛΗΨΕΩΣ. Μ’ έφεραν εδώ όχι για να ζήσω
αλλά για να πεθάνω. Δεν μπορώ να κοιμηθώ ούτε για μια στιγμή.
Σηκώνομαι με κόπο απ’ το κρεβάτι
σέρνοντας το ακρωτηριασμένο μου πόδι στους σκοτεινούς διαδρόμους.
Ακούω τα πάντα – τους στεναγμούς των τραυματιών, το παράπονο
των λεπρών, τον θρήνο των ετοιμοθάνατων. Ακούω τη βροχή πάνω στις στέγες,
ακούω τον άνεμο που ξεριζώνει τα δέντρα.
Εδώ μαζεύονται όλοι οι παρίες του κόσμου, οι τυφλοί,
οι ξεχασμένοι και από τον Θεό, όλοι όσοι ξεβράστηκαν από το μαύρο
κύμα της ζωής.
Μη με ρωτάτε πώς και γιατί, μη ρωτάτε ποιος είμαι, πώς βρέθηκα εδώ.
Το μόνο που θυμάμαι είναι ότι επέστρεψα από χώρες σημαδεμένες από χολέρα
και θάνατο.
Διέσχισα πεζοπορώντας βουνά χιονισμένα και ερήμους απέραντες.
Περιπλανήθηκα για χρόνια, έφθασα ολομόναχος εκεί που κανένας ταξιδιώτης
δεν τόλμησε να φθάσει ποτέ.
Όλες αυτές τις ατελείωτες νύχτες σκέπτομαι συχνά τον Βερλαίν – Un orage vint chasser le ciel.
Του το έλεγα αυτό συχνά αλλά εκείνος ποτέ δεν το κατάλαβε. Τώρα είναι αργά.
Με κανένα τρόπο δεν έπρεπε να αστοχήσετε, αγαπητέ Βερλαίν, εκείνη την
καταραμένη νύχτα στις Βρυξέλλες.
Αν δεν είχατε πιει τόσο, το χέρι σας δεν θα έτρεμε και θα σημαδεύατε καλύτερα. Ένας ποιητής οφείλει πριν από οτιδήποτε άλλο, να γνωρίζει άριστα σκοποβολή.
Μην ψάχνετε για αινίγματα εκεί που δεν υπάρχουν.
Ποτέ δεν εγκατέλειψα την ποίηση.
Αντιθέτως. Σήμερα ονειρεύομαι το τέλειο ποίημα, αυτό που δεν πρόκειται
να γράψει κανείς ποτέ.
Ονειρεύομαι την πέτρα που ρίχνεται και μένει στον αέρα μετέωρη.
Τώρα ξέρω ότι αυτό το ταξίδι
δεν μπορεί να τελειώσει πουθενά. Αύριο φεύγω ξανά για το άγνωστο,
αύριο θα ξεριζώσω από την καρδιά της γης τα πιο πολύτιμα μέταλλα.
Ονειρεύομαι σφυρίγματα πλοίων, ονειρεύομαι αναχωρήσεις και αποχαιρετισμούς,
ονειρεύομαι τα μεγάλα κύματα των ωκεανών και το χρυσάφι
της Ζανζιβάρης. Ποτέ πια δεν θα μιλήσω τη γλώσσα της ζωής,
ας με σκεπάσει για πάντα η λήθη και η σκόνη της ερήμου.
Αύριο θα είμαι ένας άλλος.

Ο Σταμάτης Πολενάκης γεννήθηκε το 1970 στην Αθήνα. Σπούδασε σκηνοθεσία κινηματογράφου στη σχολή Σταυράκου και παρακολούθησε μαθήματα ισπανικού πολιτισμού στο πανεπιστήμιο Complutense της Μαδρίτης. Έχει εκδώσει έξι ποιητικές συλλογές, πιο πρόσφατη: Τα τριαντάφυλλα της Μερσέδες (εκδόσεις Μικρή Άρκτος, 2016). Ποιήματά του έχουν μεταφραστεί στα αγγλικά, γαλλικά, ιταλικά, γερμανικά και καταλανικά.
ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ